Giác mạc là một màng mỏng, trong suốt, không có mạch máu. Vìlà một lớp rất mỏng, lại là bộ phận đầu tiên của mắt tiếp xúc trực tiếp với môitrường bên ngoài nên giác mạc rất dễ bị tổn thương, tạo điều kiện cho vi khuẩn,virut hoặc nấm xâm nhập. Một trong những tổn thương rất nặng của giác mạc gâyảnh hưởng trầm trọng đến thị lực là bệnh loét giác mạc. Khi giác mạc bị viêmloét sẽ dẫn đến các di chứng và biến chứng như sẹo giác mạc, teo nhãn, lồi mắtvà làm giảm thị lực, thậm chí mù lòa.
Những tác nhân vô tình
Viêm loét giác mạc (VLGM) có thể khởi đầu từ nguyên nhân tổnthương mắt, nhiễm khuẩn hay kết hợp cả hai. Do côn trùng, lá cây, bụi than,mảnh kính vỡ hay phoi tiện... chẳng may bắn vào giác mạc. Dùng kính sát tròngkhông đúng cách, tự dùng thuốc nhỏ không đúng, đặc biệt dùng thuốc nhỏ có chấtdexa khi không có chỉ định của bác sĩ chuyên khoa mắt; các bệnh đau mắt đỏ,lông quặm không được điều trị, hở mi do liệt thần kinh số VII... là căn nguyêngây loét giác mạc.
 Cấu tạo mắt. |
Những trường hợp tổn thương nhẹ như trầy giác mạc cũng cóthể phát triển thành loét giác mạc tại vùng đó. Những trường hợp tổn thươngnặng do hóa chất cũng có thể gây loét dạng không nhiễm khuẩn.
Biểu hiện và những di chứng khó lường
Bệnh nhân viêm loét giác mạc có những triệu chứng sau:
Đau nhức mắt: mắt đau nhức nhối âm ỉ, từng lúc dội lên, bất cứ một tác độngnào cũng làm tăng cảm giác đau (ánh sáng, va chạm).
Chảy nước mắt: khi người bệnh tự mở mắt, hoặc vành mi mắt,nước mắt sẽ chảy ràn rụa.
Chói, sợ ánh sáng: người bệnh luôn nhắm nghiền mắt, mi mắtnhắm chặt lại. Trẻ nhỏ thì luôn chúi đầu vào lòng mẹ, không dám mở mắt.
Mắt nhìn mờ: thị lực giảm tùy theo mức độ của bệnh.
Mắt bị VLGM sẽ đỏ, đặc biệt đỏ nhiều quanh tròng đen; xuấthiện đốm trắng to hay nhỏ ở bất cứ nơi nào trên giác mạc, nhưng thường ở trungtâm giác mạc; đôi khi sẽ thấy một ngấn mủ màu trắng ở trước tròng đen.
VLGM nếu được điều trị tốt, khi lành bệnh sẽ để lại vết sẹo.Vết sẹo mỏng hay dày, to hay nhỏ tùy thuộc vào tình trạng của bệnh. VLGM tiếntriển nặng hơn sẽ gây thủng giác mạc. Nếu lỗ thủng nhỏ có thể tự bít nhờ mốngmắt. Nếu lỗ thủng to sẽ gây xẹp mắt và dẫn đến teo nhãn sau này. Kết quả điềutrị phụ thuộc vào bệnh nhân đến sớm hay muộn, phụ thuộc vào độ lớn, độ sâu củavết loét và nhất là tác nhân gây bệnh.
 Giác mạc bị viêm loét. |
Điều trị như thế nào?
Tùy theo nguyên nhân gây bệnh, bác sĩ sẽ cho những loạithuốc thích hợp. Chủ yếu là thuốc nhỏ tại chỗ. Chú ý, bệnh nhân VLGM không nênbăng kín mắt, vì khi băng kín mắt sẽ làm cho mắt nóng, ẩm và bẩn. Những điềukiện này sẽ giúp cho vi khuẩn phát triển mạnh hơn. Có thể đeo kính mát để bảovệ mắt và giúp mắt bớt kích thích.
Một số cách điều trị khác: điện di giác mạc: mục đích đưathuốc vào giác mạc nhiều hơn; ghép màng ối: giúp cho vết loét mau lành và bítlỗ thủng giác mạc; ghép giác mạc: thay thế phần giác mạc bị loét biến chứngthủng, thay thế phần sẹo giác mạc.
VLGM là một bệnh nặng và sẽ để lại di chứng về sau mặc dùđược điều trị tốt, do đó vấn đề phòng bệnh là quan trọng nhất. Nếu đã bị VLGMthì nên đến khám tại bệnh viện có đủ điều kiện về chẩn đoán, xét nghiệm để tìmđúng nguyên nhân gây bệnh sẽ giúp việc điều trị tốt hơn.
Khi được khám xác định là viêm loét giác mạc, người bệnhphải tuyệt đối tuân thủ chỉ định điều trị của bác sĩ và tái khám theo định kỳđể phòng ngừa bệnh tái phát. Vì thường sau mỗi lần viêm loét tái phát, sẹo giácmạc sẽ dày hơn và thị lực giảm nhiều hơn so với lần trước hoặc có thể tiếntriển trầm trọng hơn.
Nếu bị các bệnh về mắt như viêm kết mạc (đau mắt đỏ), lôngquặm, hay xuất hiện các triệu chứng nêu ở trên... người bệnh cần đi khám đểđược điều trị đúng cách, tránh biến chứng dẫn đến viêm loét giác mạc, khôngđược dùng các loại lá cây hoặc côn trùng đắp vào mắt. Bệnh nhân ở vùng sâu,vùng xa khi bị đau mắt đỏ nếu không có điều kiện khám bệnh thì có thể dùng cácloại thuốc nhỏ: chloramphenicol, gentamycine, tobramycin. Tuyệt đối không dùngloại thuốc có chất dexa để nhỏ khi không có sự đồng ý của bác sĩ nhãn khoa.
ThS.BS. Nguyễn Ngọc Thắng
Lời khuyên của thầy thuốc - Khi bị dị vật vào mắt: Không dùng tay dụi vì sẽ làm trầy mắt. Nên nháy mắt liên tục trong một ly nước sạch. Nếu cảm thấy vẫn còn dị vật nên đến bác sĩ mắt để kiểm tra.Các bệnh viện chuyên khoa mắt đều có hệ thống trực cấp cứu sẵn sàng lấy dị vậtở mắt bất cứ lúc nào. - Thực hiện nghiêm chỉnh chế độ bảo hộ lao động: Ðeo kínhbảo hộ khi làm việc nơi có nhiều bụi, như thợ hàn điện, thợ tiện... |
0 nhận xét:
Đăng nhận xét